روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی (مطالعه موردی زنان سرپرست خانوار تهران)

چکیده پژوهش حاضر با هدف مطالعه روایت زنان سرپرست خانوار از زندگی خود، شادی و ناشادی، زمینه­ها و پیامدهای آن صورت گرفته است. شادی و ناشادی از هیجاناتی می‌باشند که برعملکرد و بهره­وری، روابط اجتماعی و اعتماد­ اجتماعی، تعاملات و مشارکت اجتماعی افراد اثر گذاشته و شرایط را برای هم­بستگی و انسجام اجتماعی بهتر مهیا و یا مسدود می­سازند. از آنجا که معمولاً و در تحقیقات متعدد، زنان سرپرست­خانوار از جمله گروه­های محروم جامعه محسوب شده که هم از حیث مادی و هم از جنبه‌های عاطفی و روانی در معرض مخاطراتی قرار دارند؛ لذا مطالعۀ حاضر با اتخاذ رویکردی کیفی و با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه ساختاری و با عنایت به اشباع نظری با ۳۰­ نفر از زنان سرپرست خانوار تهرانی به بررسی علل زمینه­ای، راهکارهای مقابله­ای و در نهایت پیامد­های احساس غم و شادی در این گروه پرداخته است. یافته­های این تحقیق نشان داد که موانع شادمانی به شیوه­های گوناگون در زندگی اجتماعی این گروه مداخله می­کند و در نهایت نیز منجر به طردی خود خواسته و تحمیلی در زندگی آن­ها می­شود. شرایط نامناسب گذشته و حال و پیش­بینی آشفته از آینده­ای مبهم، بستری را برای کاهش احساس شادمانی فراهم آورده، راهکارهای­های مقابله­ای را در قالب احساس ­نابرابری، افسردگی و فشار روحی و روانی شکل­ داده و به احساس بی­انصافی در مورد خود و طرد اجتماعی منجر شده است.